Gisteravond was er een borrel met de medewerkers en vrijwilligers van het Africa in the Picture filmfestival. Ik heb het voorrecht om bestuurslid te zijn van de club die het festival organiseert. Na de borrel werd in de achtertuin van het Ketelhuis een Mozambikaanse film in de openlucht vertoond. Traditiegetrouw worden in de aanloop tot het festival, dat op 9 september officieel opent, op Amsterdamse pleinen Afrikaanse films vertoond.
Een van de films die men dit jaar laat zien heet Beyond Hate Crime en is gemaakt door de Zuid-Afrikaanse Musa Ngubane. Het thema laat zich raden: Zuid-Afrika is weliswaar eerste land ter wereld dat het recht op een vrije seksuele orientatie grondwettelijk verankerde, maar weet zich tevens geconfronteerd met angstaanjagend geweld tegen homo’s, met name zwarte lesbische vrouwen. Het is de verklaarbare reflex van actie – reactie maar kostte in de afgelopen jaren al wel aan zeker twintig vrouwen het leven. Zuid-Afrika viert de overwinning van Caster Semenya; veel minder aandacht krijgt de moord op Eudy Semelane, die deel uitmaakte van het nationale vrouwenvoetbalteam.

Het festival kent al jaren een vaste ‘gay’ avond, dit keer op maandag 14 september. Maar in de dagen ervoor is er een indrukwekkende reeks Afrikaanse films te zien, rond tal van thema’s, en veel meer dan Zuid-Afrikaanse producties alleen. Al is dat land met Jeruselema (de openingsfilm), Nothing but the truth (met de wereldberoemde Shakespeare acteur John Kani) en Skin dit jaar goed vertegenwoordigd. De laatste film vertelt het levensverhaal van Sandra Laing, die ook op het festival te gast zal zijn. Door een genetische speling van het lot werd de gekleurde Sandra geboren uit blanke ouders. Waar dit in apartheid-Zuid-Afrika toe leidde laat de film zien. Sandra’s vader wist haar ooit nog als ‘blank’ geclassificeerd te krijgen, maar Sandra Laing hechtte er juist aan om te zijn wie ze was. Wat een ironie dat in deze tijden van twijfel aan alle simpele schema’s van man en vrouw, zwart en wit, ho of he juist deze film te zien is.
Dat geldt evenzeer voor een prachtige documentaire over albino’s in Kenia, wier huidskleur al evenzeer elke eenvoudige tweedeling tart. Meer informatie ver het festival op www.africainthepicture.nl

De SP gaat steeds meer op de PVV lijken, maar het voordeel van Wilders’ partij is dat deze de angst voor het vreemde en voor ver weg niet verbergt.
Bij de SP is dat anders. In een rood verleden zette de partij zich nog wel eens in voor internationale solidariteitsacties (al moest er wel altijd een SP-vlag worden meegedragen – PR voor alles) maar sinds Jan Marijnissen teleurgesteld raakte in Zuid-Afrika lijkt dat over. Jan had van Mandela het paradijs verwacht en toen die dat niet stichtte was Jan niet boos maar wel erg verdrietig.
Nu is het dan weer het huis van Maxima en Willem Alexander in Mozambique. In de Volkskrant trekt het Kamerlid van Raak van Leer. Wat moeten ze daar in zo’n onguur oord, vraagt hij zich af? Afrika! Dan kun je toch op je vingers natellen dat er aan het vastgoed een luchtje zit. En bovendien is het daar levensgevaarlijk want Afrika want eng want uitkijken. Het kamerlid van Lul Maar Raak. Nee, dan het vastgoed in Nederland, dat is zo keurig, zo goed georganiseerd, zo van alle vreemde smetten vrij. Daar valt niks op aan te merken.
De kroonprins en -prinses doen er erg verstandig aan hun huis te laten beheren door een stichting. Daar kun je beter buiten blijven. Hier, in Zwitserland, in Oss en in Mozambique.

Dat de Zuid-Afrikaanse atlete en wereldkampioen op de 800 meter Caster Semenya onderworpen wordt aan testen die moeten vaststellen wat haar sexe is, vind ik minder verbijsterend dan het feit dat de uitkomst ervan al vast staat: ze is een vrouw of een man. Tussenvormen bestaan niet. In de wereld van het homo-activisme heeft zich in de afgelopen jaren een snel groeiend acroniem verspreid. Aanvankelijk werd de gemeenschap benoemd als ‘homo’s’ maar toen kwamen de vrouwen in verzet en werd het ‘homoseksuele vrouwen en mannen’, of ‘gay and lesbian.’ Vervolgens voelden de biseksuelen zich buitengesloten. Het gaat hier nog om drie categorieen die zich in mannen en vrouwen laten opdelen – hoewel daar in sommige culturen ook weer anders over wordt gedacht – maar dat is minder eenvoudig met mensen die zich laten ‘ombouwen’ en tussen sexes inzitten, mensen die zich man in vrouwen- of vrouw in mannenlichaam voelen, en die zich vaak laten aanroepen in de tegenovergestelde sexe van wat hun geslachtsorgaan suggereert.
Hoedanook, op conferenties spreken hooggeleerde homo’s (en lesbo’s en travo’s en transgenders en transsexuelen, en intersex-achtigen) tegenwoordig over LGBTI. Laatst stelde iemand voor daar een U aan toe te voegen – voor ‘undecided.’
Over de huidskleur van Caster bestaat overigen geen verschil van mening. Ze is zwart. Maar echt zwart of Obama-zwart?

Ruim 21 jaar terug begon Evelien Groenink aan een onderzoek naar de ware toedracht van de moord op Dulcie September. Deze ANC-vertegenwoordigster was op een ochtend in maart 1988 vermoord in de deuropening van haar kantoor aan de Rue des Petites-Ecuries in Parijs.
Op het kantoor van de anti-apartheidsbeweging bestond destijds weinig twijfel over wie deze gruweldaad op hun geweten hadden. Nadat we het nieuws gehoord hadden, belde ik Evelien en zei: ‘Ze hebben Dulcie vermoord.’ Het was duidelijk wie ‘ze’ waren: de doodseskaders van het minderheidsbewind in Pretoria. Maar jarenlang onderzoek door Evelien bracht andere ‘inconvenient truths’ aan het licht: Dulcie was zakendeals op het spoor die in strijd waren met het toen geldende wapenembargo van Zuid-Afrika. Ook waren er aanwijzingen dat prominente leden uit haar eigen beweging hierbij betrokken waren. In later jaren verbreedde Evelien haar onderzoek naar de moorden op Swapo-strijder Anton Lubowski, die in 1989 werd omgebracht, en ANC-voorman Chris Hani, die in het voorjaar van 1993 op de stoep van zijn huis werd neergeschoten. En ook hier leidden sporen naar, deels dezelfde, handelaren in oorlogstuig.
Groenink’s weerslag van haar onderzoek mocht in Zuid-Afrika niet verschijnen. Haar uitgever bezweek voor de talloze dreigementen die werden geuit. Zo raadde oud-minister Pik Botha publicatie af met de woorden: ‘We live in a very dangerous world, you know.’
Uitgever Maggie Davey houdt morgenavond in Johannesburg de jaarlijkse Ruth First Lezing. In de afgelopen maanden vroeg zij zich af onder invloed van welke factoren zij afzag van publicatie van Groenink’s boek. Een samenvatting van haar intrigerende toespraak staat vandaag in de Sunday Times. Het is een klein monument voor Dulcie, en voor de speurzin van Evelien Groenink!
Zie: www.thetimes.co.za/PrintEdition/Insight/Article.aspx?id=1050044

Lucky Fonz III, de Amsterdamse folkzanger die regelmatig in De Wereld Draait Door optreedt, is net op tournee geweest in Zuid-Afrika. Daarover stond in de NRC een mooi stuk. Citaat: ‘De mensen snappen het hier wel’, zegt Lucky Fonz Wichers. ‘Het is een literair land en wat ik doe is erg tekstueel. Het stoort me als mensen Zuid-Afrika alleen als gevaarlijk en gewelddadig zien. Het bevalt me hier. Ik wil niet alleen maar in een zeepbel leven, maar ook een rol spelen op andere plekken. Daarom tour ik zo veel mogelijk. Ik moet meer een man van de wereld worden.’ Hij overweegt een verhuizing naar Johannesburg.
Welkom, Lucky, join the club!

Gisteravond was er een Hell’s Angel in NOVA die op de vraag waarom hij een schadevergoeding van de staat eiste nadat de rechter hem van strafvervolging ontsloeg, antwoordde: ‘We leven wel in een rechtstaat.’
Als er een Prijs voor de Mooiste Zin van het Jaar bestaat, weet ik zeker dat deze gaan winnen.

Persbericht van de Nelson Mandela Foundation

Date: 4 August 2009

For immediate release

Contrary to rumours presently circulating, Mr Mandela is well and is relaxing at his home in Johannesburg.