Anderhalf jaar terug was ik toeschouwer bij de opname van een televisie-interview met Jacob Zuma. De kans dat hij het ooit tot president van Zuid-Afrika zou brengen werd toen nog laag ingeschat, ook door mij. Toen Mbeki de nominatie van een alternatieve kandidaat blokkeerde, lag de weg naar verkiezing echter open.
Zuma verdedigde zijn polygamie vol verve. Het lag in de aard van de Zulu-cultuur, er was niets vrouwonvriendelijks aan en hij kon het iedereen aanraden. Wel pas vanaf achttien jaar, zo benadrukte hij. Na het interview luchtte de interviewer zijn hart over deze versteende opvattingen. Het werd hem door de Nederlandse crew niet in dank afgenomen. Je moest zijn cultuur juist respecteren!
Toen de gemoederen minder verhit waren, verzuchtte de cameraman: ‘Dat lijkt me wel wat, meer vrouwen.’
‘Maar dan mag je vrouw ook haar gang gaan’, riep de interviewer.
Daar zei de cameraman geen probleem mee te hebben.

Gisteren is Jacob Zuma voor de vijfde keer getrouwd. Hij is een keer gescheiden, en zijn tweede vrouw pleegde lang terug zelfmoord. Zo zijn er nu dus drie maar het gerucht wil dat er nog een nieuw huwelijk aankomt.
In de populariteitspolls is Zuma in de afgelopen maanden omhoog geschoten. Vriend (vanzelfsprekend) en vijand (opmerkelijk) vellen een positief oordeel over de eerste zes maanden van zijn presidentschap.
Ook mijn eigen oordeel is aanmerkelijk milder geworden. Opmerkelijk is de draai die nogal wat media in de afgelopen maanden maakten. Van de nieuwe lofzangen word ik soms weer kriegelig. Ook schieten de apologeten van Zuma’s veelwijverij inmiddels van alle kanten toe. Kijk naar Berlusconi! Wat dacht je van Clinton! Of Mitterand! Zuma maakt er in elk geval geen geheim van.
Dat klopt natuurlijk allemaal. Maar zijn die de maatstaf?

Telkens wordt ik gegrepen door het portret van Umar Farouk Abdulmutallab, de Nigeriaanse jongen die een toestel van Delta Airlines wilde opblazen. Misschien komt het omdat het zo ongebruikelijk is, een scherp portret van een terrorist. Ik herinner me vage schimmen, soms verscholen in de menigte, altijd met baard. Maar Umar’s portret is van een Annie Leibovitz achtige allure. Op het internet zijn meer portretten te vinden. Een andere foto had zo de cover van Life Magazine jaren vijftig kunnen zijn, een lachende student vertoond op een Arabische nieuwszender. Op een derde foto staart Umar je nog triester aan dan op het portret bij dit stukje. Hij draagt een wollen muts en poseert tegen een achtergrond van de kleurrijkste bloemen in een zee van varens.

Omdat Umar door de scherpte van de portretten zo dichtbij komt, ga je je nog meer afvragen wat zo’n jongen bezielde. In The Star, een Johannesburgse krant, wordt met enige verbazing vastgesteld dat Umar uit een welgestelde familie kwam. De schrijver van het stuk heeft zich vermoedelijk laten leiden door het misverstand dat de voedingsbodem van alle terrorisme de armoede is. Maar Osama bin Laden kwam toch al uit een van de rijkste Saoedi Arabische families? In het stuk zit een ondertoon van ‘waarom deed Umar dat nou, hij had toch alles dat zijn hartje begeerde?’ Maar ik vind het wel mooi als jonge mensen een hoger ideaal nastreven dan Nikes en bling bling. Nee, ik verdedig zijn mislukte aanslag niet. Op een Belgische website werd geciteerd uit een blog dat Umar enkele jaren terug bijhield. In zijn teksten toont zich een eenzame jongen die het op de kostschool in Togo zonder vrienden moet stellen. Hij klaagt over ‘seksuele aandriften’ die hij maar moeilijk onder controle krijgt. Maar daar wordt je toch geen terrorist van?

Volgens Diederik van Hoogstraten moet het met deze psychologische haarkloverij nu afgelopen wezen. In een triomfalistisch stukje schrijft de Volkskrantcorrespondent dat iedereen die dacht dat met Obama de wereldvrede was uitgebroken nu de schellen van de ogen moet vallen. Met de constatering dat er na 9/11 geen aanslagen in de VS meer zijn geweest, probeert van Hoogstraten zijn weinig populaire gelijk te halen. Die oude Bush was zo gek nog niet.
Het is een merkwaardige tijdsrekening. Ik zou zeggen dat er in het Bush tijdperk een aanslag heeft plaatsgevonden met een kracht van 20 aanslagen. Waarna in Londen en Madrid nieuwe aanslagen volgden.
Dacht u dat met Obama de wereldvrede was uitgebroken? Ik niet. Ik dacht: nu komt er een aanslag. Want een man die de status quo wil doorbreken, die de wereld wil bevrijden uit de klem van terrorisme versus contra terrorisme, moet wel vijanden maken. Obama’s vice-president Biden waarschuwde zelfs voor aanslagen.
Van Hoogstraten pleit voor een hervatting van Bush’ war on terror. Ik hoop dat Obama de rede blijft najagen.