zuma & ramaphosa


Een ruime meerderheid van de ANC gedelegeerden in Mangaung hebben Jacob Zuma herkozen als president van de beweging, en oud-vakbondsleider, oud-onderhandelaar en zakenman Cyril Ramaphosa als zijn ‘deputy.’
Het had veel erger gekund. Tegenkandidaten van beide overwinnaars waren de favorieten van de geroyeerde jeugdleider Malema en de ANC Youth League. Maar het zou onjuist zijn om de critici van Zuma c.s. uitsluitend in deze hoek te zoeken. De campagne tegen Zuma had evenzeer steun van sommigen die van een minder machtsbelust en principieler ANC dromen. Van een ANC dat van de strijd tegen de corruptie niemand uitzondert en dat bewegingen die ervoor optreden dat de kloof tegen arm en rijk kleiner wordt niet onmiddellijk als ‘contra-revolutionair’ wegzet.

Zuma moet het krediet krijgen voor een actieve bestrijding van hiv en aids, een beleid dat de eerste vruchten heeft afgeworpen en door UNAids wordt geprezen. Onder de levensgevaarlijke ontkenning van aids door oud-president Mbeki is een streep gezet. Ook valt in Zuma te prijzen dat hij opdracht heeft gegeven voor een onafhankelijk onderzoek naar de beruchte wapendeal die onder het bewind van Mbeki werd afgesloten. Die deal moet gezien worden als ‘de vergiftigde bron van de Zuid-Afrikaanse politiek’, aldus Mbeki biograaf Mark Gevisser. De organisatie van de WK in 2010 was een succes voor de regering-Zuma. Evenals de verkiezing van Nkozasana Dlamini-Zuma als president van de Afrikaanse Unie. Directe betrokkenen bij het diplomatieke offensief richting Zimbabwe benadrukken dat er onder Zuma een einde is gekomen aan de weifelachtigheid ten aanzien van Zimbabwe. Aan de sterke verwantschap die Mbeki met Mugabe voelde, lijkt een einde gekomen. Onder Zuma is tevens gebroken met de opmerkelijke zwijgzaamheid van Zuid-Afrika over homorechten binnen de Verenigde Naties. Zuid-Afrikaanse diplomaten hebben actief geholpen bij belangrijke besluiten die oproepen om homohaat te bestrijden.

Toch is er veel kritiek op Zuma denkbaar. Nog steeds kampen veel ministeries met een onvermogen om genomen besluiten uit te voeren. Er zijn corruptieschandelen (al staan die zonder uitzondering prominent in de krant) en er zijn pogingen ondernomen om de pers aan banden te leggen (al zijn de meeste hiervan onder grote druk verijdeld). Zuma is een traditionalist die de polygamie omhelst en hij is niet bepaald een rekenwonder (maar dat kan hij overlaten aan een allerwegen geprezen minister van financien). Er is natuurlijk een aanmerkelijke sterkere president denkbaar. En misschien is dat bij een van de volgende verkiezingen zijn nu aangetreden deputy.


racisme taboe


Eindelijk weer een taboe doorbroken. Iets racistrisch noemen was jarenlang uit den boze (toegegeven: nadat jarenlang verschijnselen soms net iets te snel racistisch werden genoemd), maar nu is het hoge woord eruit. Zwarte Piet is racistisch. Het debat, vorig jaar tijdens de intocht zo moedig geopend door de kunstenaar Quinsy Gario, is nu weer volop opgelaaid. Mede dankzij GroenLinks wethouder Andree van Es. De Zuid-Afrikaanse Sunday Times heeft aan het onderwerp een lange beschouwing gewijd. Daarin komt ook het aloude argument van de Zwarte Piet apologeten ter sprake: het is een oude traditie. Maar dat geldt ook voor de slavernij en de homohaat.