Lang geaarzeld of ik dit stukje zou schrijven. Je wilt niet bekend staan als spelbreker, je wilt er niet van beschuldigd worden om in nood verkerende mensen niet te willen helpen. Je wilt niet met instemming op Geen Stijl geciteerd worden.
Maar even essentieel als noodhulp is het debat over wat er werkelijk aan de hand is, hoe ver het zo heeft kunnen komen en wie daarvoor verantwoordelijk is.
Gisteren heb ik een aantal gezaghebbende kranten in Kenia en Ethiopie doorgelezen. Veel aandacht voor de nieuwe legerleider van Kenia, de laatste corruptieschandalen en het Nijl Dam project maar nauwelijks aandacht voor de dreigende voedselcrisis in de regio. Interesseert het de lezers (vaak stedelijke middenklasse) niet? Denken de politici: het zijn toch maar veenomaden? Spelen xenophobische sentimenten van Kenianen versus Somaliers een rol? Is de situatie werkelijk zo rampzalig, ook in vergelijking met andere humanitaire crises?
Ik weet het niet, en waar ik ook zoek, ik kom er niets over te weten. De Afrikaanse Unie gaf eergisteren een serie perscommunique’s uit. In een ervan worden Afrikaanse regeringen opgeroepen om hulp te bieden maar aanwijzingen dat die oproep ook daadwerkelijk resultaat heeft opgeleverd heb ik tot op heden niet gevonden.
Toen de Samenwerkende Hulporganisaties Giro 555 openden legde de woordvoerder uit dat lokale organisaties bij de Nederlandse hulporganisaties aan de bel hadden getrokken. Ik vroeg me toen af of deze lokale organisaties ook contact met hun regeringen hadden gezocht, en zo ja, of dat resultaat had.
Bij rampen – Fukushima, Katrina, noem maar op – geven de respectievelijke regeringen leiding aan de hulpoperaties. Voltrekt zich een ramp in Afrika dan treedt ‘de internationale gemeenschap’ aan, en die lijkt ‘in charge’.
Zeer goede vraag, die ik mezelf ook stelde. Het lijkt erop dat de Afrikaanse regeringen juist passief worden van de bulk hulp die weer door internationale organisaties wordt gegeven…