De discussies en polemieken over racisme, zwart-wit tegenstellingen, kolonialisme, discriminatie, wit-privilege en maatschappelijke uitsluiting buitelen over elkaar heen.
Als er één voorbeeld is in de geschiedenis waar al die elementen in een giftige mix bij elkaar komen was het wel in het Zuid-Afrikaanse Apartheidssysteem. Toch wordt er in de discussie weinig aan Apartheid gerefereerd. Terwijl het voorbeeld van Apartheid een huiveringwekkende waarschuwing zou moeten zijn voor wat er kan gebeuren als je racisme en uitsluiting op zijn beloop laat.
De herinnering aan Apartheid vervaagt in sneltreinvaart. Ook in Nederland. Terwijl de Nederlandse/Europese wortels ervan zich niet laten verloochenen. De interactieve webapplicatie brengt Apartheid weer onder de aandacht in een nieuw jasje: feitelijk, overzichtelijk en aantrekkelijk vormgegeven.
Wie weet bijvoorbeeld dat de architect van Apartheid in Zuid-Afrika, Hendrik Verwoerd, geboren is in Amsterdam ? Dat veel van zijn ministers in de 20-er jaren van de vorige eeuw Rassenkunde studeerden in Duitsland? Dat de voorstanders van Apartheid geïnspireerd werden door de ruimtelijke en sociale segregatie in de Nederlandse samenleving ten tijde van de Verzuiling? Dat in het tijdperk van Apartheid (1948-1994) meer dan 2000 mensen ‘verdwenen’ in Zuid-Afrika? Dat pas in 1994, vier jaar na de vrijlating van Nelson Mandela, alle Apartheidswetten werden afgeschaft en hij tot president werd verkozen in Zuid-Afrika’s eerste vrije verkiezingen? Dat ook na de afschaffing van Apartheid witte Zuid-Afrikanen gemiddeld 8 x meer verdienen dan zwarte landgenoten? Is Apartheid eigenlijk wel geschiedenis?
In deze tijd waarin het wij-zij denken terrein wint en de roep tot het optrekken van muren steeds luider klinkt is kennis over Apartheid urgent. Wie het verleden vergeet is gedoemd oude misstappen opnieuw te begaan.
Het idee voor de webapplicatie komt van de jonge grafisch ontwerper Ruiter Janssen wanneer hij beseft dat hij eigenlijk beschamend weinig af weet van het Zuid-Afrikaanse Apartheidssysteem en de Nederlandse wortels ervan. Na wat rondvragen bleek dit niet anders bij veel van zijn leeftijdgenoten. Janssen ging op onderzoek uit en was vastberaden het resultaat van zijn zoektocht te delen met een groot publiek. Apartheid Revisited is daarvan het overtuigende resultaat. Janssen benaderde Bart Luirink van ZAM om hem te helpen met de inhoudelijke kant van de webapplicatie. Afdeling Buitengewone Zaken bouwde de webapplicatie.
Apartheid Revisited is gemaakt door:
– Ruiter Janssen 2016 winnaar van de Infographic Jaarprijs van de Beroepsvereniging van Nederlandse Ontwerpers, Studio Ruiter Jansen (ruiterjanssen.nl)
– Bart Luirink/ZAM (zammagazine.com)
– Afdeling Buitengewone Zaken (afdelingbuitengewonezaken.nl)