All posts by Bart Luirink

30 jaar geleden | Dat andere motief. De opheffing van de Anti Apartheids Beweging Nederland.

Poster opheffing AABN

Vandaag, 30 jaar geleden, op 15 oktober 1994 werd de Anti Apartheids Beweging Nederland opgeheven. De AABN, zaliger nagedachtenis! In een afgeladen Paradiso vierden de aanhangers van de AABN het slotakkoord. Met elkaar strijden, debatteren, huilen, overtuigen, lachen, zingen, vrijen.

Aan het indrukwekkend fotoboek Lauriergracht 116 (het adres waar de beweging resideerde), samengesteld door Fulco van Aurich en vormgegeven door Victor Levie, mocht ik 30 jaar terug in een column terugkijken op de beweegredenen die ons tot deelname aan het activisme hadden verleid.

Continue reading


Recensie | Wat ik van je weet, Eric Chacour

Fragment cover Wat ik van je weet., Eric Chacour

Wat ik van je weet, het zojuist in Nederlandse vertaling verschenen romandebuut van de Egyptisch/Canadese schrijver Eric Chacour, is fe-no-me-naal. Het verhaal is een geheel van zorgvuldig geboetseerde zinnen die hoe vaak ze ook diepere gronden verraden met de grootste souplesse aan het papier lijken te zijn toevertrouwd. Het boek springt heen en weer in tijd en locatie zonder dat de lezer ook maar een moment de weg kwijtraakt. Het is diepzinnig zonder hoogdravend te worden. Een ingenieuze intrige is even onverwacht als invoelbaar. Het speelt zich af tegen de achtergrond van belangrijke historische gebeurtenissen zonder in geschiedenislesjes te vervallen. De vertelling is, ten slotte, filmisch maar nergens beneemt het je de ruimte om zelf in te kleuren.

Continue reading



Het ANC heeft nog steeds een sleutelpositie en kan twee kanten op

(C) Zapiro

Zomaar een greep uit het programma van Jacob Zuma: herschrijven van de grondwet, herinvoering van de doodstraf, alle macht aan traditionele leiders, grootscheepse nationalisaties, het terugdraaien van gelijke rechten voor lgbtiq+-ers, vrijwaring van vervolging van iedereen die zich schuldig heeft gemaakt aan diefstal van minstens 80 miljard euro uit de schatkist en het afbreken van essentiële dienstverlening (energie, transport, belastinginning, politie, justitie, enz.). Bovenal eist de partij een generaal pardon voor Zuma zelf.

Continue reading


Homo’s kiekn’

Homo’s kiekn’

1

We maakten een reportage voor de krant in Doetinchem. Begin jaren tachtig, Café Verkeerd. Dit was de plaatselijke homosoos die om de week op vrijdagavond een onderkomen vond in een non-descript buurthuis. Het stond nergens aangegeven en dus zochten we die avond een tijdje naar de ingang. Binnen: een bar en pakweg vijftien mannen, de meesten op leeftijd. Stokoud, dacht ik toen.

Continue reading


Een heerlijk leven na het Hiernamaals

Cover. De rechter met de boodschappentas

Hoe ziet de wereld eruit als het Hiernamaals zich stort op een reorganisatie van het Vaticaan, en daarbij een handje wordt geholpen door een ‘overleden herboren vrouw’, een rechter die altijd een boodschappentas bij zich draagt? Alberto Gerardson, een pseudoniem van communicatiestrateeg Bert Breij, geeft daarop een antwoord in God o God! De rechter met de boodschappentas.

Continue reading


Een sponsor van Jacob Zuma wilde dat er een atoombom op Soweto viel.

Foto (c) The South African

Of het me verbaasde? Dat de kosten voor het proces van de van corruptie beschuldigde Zuid-Afrikaanse oud-president Jacob Zuma mede worden betaald door een witte racist, de (illegale) diamanthandelaar Louis Liebenberg. Dat op de vorige week uitgelekte opnamen van een telefoongesprek Liebenberg zes keer het k-woord voor zwarten gebruikt. Dat hij in hetzelfde gesprek betoogt dat het beter was geweest als er na de eerste democratische verkiezingen in 1994 een atoombom op Soweto was geworpen.

Continue reading


Mandaat, Boris Dittrich en de antiapartheidsbeweging

Mandaat

In zijn vorige week verschenen memoires Mandaat verwijst Boris Dittrich naar de antiapartheidsbeweging. Het zijn vooral deze passages die bij mij warme herinneringen opriepen. Nadat hij in 1983 secretaris van het D66 bestuur in Amsterdam was geworden, bond Dittrich de strijd aan met ‘het imago van een elitair clubje witte mensen dat los gezongen was van wat de mensen (in de stad) bezighield’. Hij stelde zich ten doel om ‘maatschappelijke organisaties te bezoeken en hen ervan te overtuigen dat we we elkaar wel degelijk konden versterken.’ De Anti Apartheids Beweging Nederland (AABN) kruiste al snel zijn pad.

Continue reading


Waar ook ter wereld

Kromhoutwerf, Hoogte Kadijk, Amsterdam

Mijn woorden, uitgesproken bij het begin van de Vrijheidsmaaltijd op 5 mei in  de Kromhoutwerf, Amsterdam.

Op 27 april 1994 was het in Johannesburg, waar ik toen net een jaar woonde, 5 mei. Dat klinkt eigenaardig. Wat ik wil zeggen: 27 april is de Zuid-Afrikaanse Bevrijdingsdag.

Ik woonde destijds net een jaar in een wijk nabij het centrum van die stad. Hoewel de officiële uitslag van de eerste democratische verkiezingen pas 10 dagen later vaststond, was duidelijk dat Mandela met zijn ANC zouden winnen. Er was een einde gekomen aan een systeem van wettelijk racisme, van dwangarbeid, tienduizenden politieke gevangenen, gemuilkorfde media, grenzeloze uitbuiting, diepe vernedering, eenzame opsluiting, de doodstraf, krankzinnige bepalingen die zwarte mensen tot minderwaardige wezens verklaarden, met alle gevolgen van dien.

Continue reading


#ImagineMandela-Live! met Yvonne Owuor

Foto: Rachel Corner

De 3e ZAM Nelson Mandela Lezing zal op op zondagmiddag 6 februari worden uitgesproken door de Keniaanse schrijver en opiniemaker Yvonne Owuor. De lezing is onderdeel van een rijk cultureel programma en vindt plaats in het Internationaal Theater Amsterdam.

Op dit moment is nog onduidelijk of er publiek in de zaal mag. Het programma zal in elk geval via livestream te volgen zijn. De kaartverkoop gaat binnenkort van start.

Alle informatie over het evenement hier