Had Nederland de ebolacrisis kunnen voorkomen? Met die vraag opent een interessant artikel in Vrij Nederland. Het weekblad presenteert acht redenen waarom het nu misgaat in een aantal landen in West-Afrika. Een lesje in zelfkastijding.
All posts by Bart Luirink
nog steeds geen sneeuw in afrika?
Gisteren heeft Bob Geldof een nieuwe BandAid aangekondigd, nu een actie tegen ebola. Tal van artiesten hebben inmiddels hun medewerking toegezegd. Om te beginnen zal er een nieuwe, vierde, versie van het onvergetelijke ‘Do They Know It’s Christmas Time’ op de plaat worden gezet.
Weinig songs uit de hedendaagse popmuziek droegen zoveel bij aan de verbeelding van Afrika als een verloren continent. Drie zinnen:
Where the only water flowing is the bitter sting of tears
And the Christmas bells that ring there are the clanging chimes of doom (…)
And there won’t be snow in Africa this Christmas time
Over een week kennen we de nieuwe tekst. Sir Bob, help na de honger de misverstanden die de vorige tekst opriep de wereld uit!
Ben ik een afropessimist geworden?
Gisteravond nam ik deel aan gesprek in VPRO’s Bureau Buitenland op Radio 1 over de impact van de volksopstand in Burkina Faso op de ontwikkelingen in Afrika. Zien we in deze opstand een voorteken van een ‘Afrikaanse Lente’, was de vraag.
Duistere zaken | Controleerde de CPN de antiapartheidsbeweging?
In zeer bescheiden kring woedt al jaren een kleine polemiek over de vraag of en in hoeverre de Communistische Partij van Nederland (CPN) de AABN controleerde. Een nieuwe studie komt tot een opmerkelijke conclusie. Continue reading
Schatbewaarders | Over de archieven van de antiapartheidsbeweging
Weinig dingen zijn zo onbetrouwbaar als het geheugen. Hoe kun je je gebeurtenissen van dertig jaar terug herinneren?
Een voetmassage verwijderd van Nelson Mandela
Over Nelson Mandela zijn inmiddels zeker honderdvijftig boeken verschenen. Het is een fenomenaal gegeven en inmiddels onderwerp van een onderzoek dat de Oxfordse wetenschapper Elleke Boehmer al enige tijd verricht. Voor het samenstellen van deze bundel en het verzorgen van een inleiding heb ik zelf in het afgelopen jaar de geautoriseerde biografie van Anthony Sampson nog eens doorgelezen alsmede het veel versere, in 2006 verschenen A Critical Life van de Zuid-Afrikaanse politicoloog Tom Lodge. Het zijn twee meesterwerken niet in het minst omdat de heren vertellers par excellence zijn. Toch heb ik mijn aantekeningen over beide boeken er niet bij gepakt toen ik me dan eindelijk aan het schrijven van dit verhaal zette. Waarom zou ik de ragfijne analyses over Mandela de verzoener, de troublemaker– de letterlijke betekenis van zijn tweede naam, Rohlihlahla – en de charmeur opwarmen en deel maken van een als nieuw gepresenteerde beschouwing? Ik hoef mij niet schuldig te maken aan zo’n vorm van intellectueel plagiaat. Ik ken Mandela zelf namelijk erg goed.
Zuid-Afrika | 20 jaar democratie | De stand van zaken
Najaar 2013. Stakende mijnwerkers. Protest van landarbeiders. De oprichting van een nieuwe beweging van ‘economic freedom fighters’. Landbezettingen. Berichten over sociale en politieke onrust domineren het nieuws uit Zuid-Afrika – tekenen dat het met het land de goede kant op gaat.
bespreking | elke dag is voor de dief
Het begrip van Afrika leest als een pendule. In het ene artikel over de staat van het continent slaat de slinger door naar een overspannen optimisme. In een andere beschouwing of boek overheerst een stellig ondergangsgeloof. Twee covers van The Economist, gepubliceerd met een tijdspanne van ruim tien jaar, geven de slingergang van de pendule aardig weer, van Hopeless Africa in 2000 tot Rising Africa in 2013. Vertaald naar de actualiteit: van ebola naar Africa Works!, het motto van een conferentie die onlangs in Leiden plaatsvond. Continue reading
mark ashton
Eerder schreef ik over het bijzonder verhaal waarop Pride gebaseerd is. Zie //www.bartluirink.nl/blog/out-proud-en-mijnwerker Gisteravond dan eindelijk de film gezien in een uitverkocht Cinecenter waar we terecht waren gekomen toen bleek dat er in de Hallen geen kaartjes meer te krijgen waren. De film is om te huilen zo mooi en trok registers vol herinneringen open. Vooral aan Mark Ashton die de solidariteitsactie met de Britse mijnwerkers aanvoerde en wiens relaas ik ademloos aanhoorde in februari 1986. Hij nam toen deel aan een conferentie in Amsterdam. Nog geen jaar later bezweek hij aan de gevolgen van aids. Zijn naam leeft voort in talloze pagina’s op internet en een fonds dat zijn naam draagt.
Billie Holiday, Ethel en Julius Rosenberg & Strange Fruit
Door vriend en fotograaf Pieter van der Houwen werd ik geattendeerd op een fascinerend verhaal op de website van de Amerikaanse publieke omroep over de schrijver van Billie Holiday’s Strange Fruit.