All posts by Bart Luirink

Nooit meer cynisch over Pride

Simon Nkoli

Een klein voorval genas mij in 1998 van een in de loop der jaren opgebouwde afkeer van wat ik onder intimi het roze bloemencorso noemde. Ik had die toch door de grachten verschillende keren waargenomen en nooit gebeurde er iets nieuws. Wie er behoefte aan heeft, moet beslist meedoen of kijken maar aan mij was het niet besteed. Ik voelde me toch wel vrij. Het was me te commercieel. Het was zo weinig politiek, zo anders dan de eerste Gay and Lesbian Pride March die in oktober 1990 door Johannesburg trok en waarin ik meeliep. Daar ging het nog over iets – homoseksualiteit was in Apartheid Zuid-Afrika bij wet verboden.

Continue reading




regstellende aksie

De technische universiteit in Eindhoven gaat de komende tijd uitsluitend vrouwen aanstellen als hoogleraar. De pikorde is – heel voorspelbaar – onmiddellijk in het geweer gekomen: discriminatie!

Ik ben in mijn Johannesburgse jaren een liefhebber geworden van het Afrikaner begrip regstellende aksie. Er is namelijk niets discriminerends aan pogingen om een streep onder uitsluiting te zetten en te herstellen wat hierdoor kapot is gemaakt. Het begrip duidt ook zoveel beter dan het gemankeerde ‘positieve discriminatie’ wat de bedoeling is. En laat weinig ruimte voor verwarring.


Johannesburg Lovesong

Image: Mikhael Subotzky. From his book ‘Ponte City’

At the beginning of October 1990, I arrived in Johannesburg for the first time. After months of nagging, the South African embassy had issued me a visa. I had never bridged such a distance flying. I was extremely nervous. Changing flights in Rome, I found myself amongst a herd of Afrikaners singing Sari Mareis. Then the airplane took us back to the old Transvaal. Upon arrival the sign Verbeteringe in Wording – Under Construction – struck me. Next to a display of weapons. A visitor’s guide to How To Recognize a Terrorist?

Continue reading


Podcast | Een reconstructie van het Rivonia Proces

A picture taken from a xerox in the National Archives of South Africa March, 10, 2005 shows the front page of South Africa’s Sunday Express newspaper from June 14, 1964 during the Rivonia trial that resulted in the imprisonment of Nelson Mandela. REUTERS/Radu Sigheti (SOUTH AFRICA) – RTR1LRDG

In juni 1964, nu bijna 55 jaar geleden, werden Nelson Mandela en zijn strijdmakkers Walter Sisulu, Ahmed Kathrada, Elias Motsoaledi, Andrew Mlangeni, Govan Mbeki, Denis Goldberg en Raymond Mhlaba, tijdens het Rivonia proces tot levenslang veroordeeld. Beklaagde Rusty Bernstein werd bij gebrek aan bewijs vrijgesproken.

Continue reading


’t Hooge Nest. Een Prachtig Boek.

Boek cover

Vandaag ‘ t Hooge Nest van Roxane van Iperen uitgelezen. Wat een prachtig, ontroerend en pijnlijk verhaal over de joodse zusjes Brilleslijper die met hun communistische verzetsgroep tot ver in de oorlog tientallen onderduikers verwelkomden. Van Iperen stuitte op het verhaal door een toevalstreffer: samen met haar man kocht ze enkele jaren terug de villa en vond op de zolder de eerste aanwijzingen van het verhaal. Op basis van indrukwekkende research in archieven wereldwijd vertelt Van Iperen deze geschiedenis op zeer indrukwekkende wijze.

Voor vannacht licht Sodoma Het Geheim  van het Vaticaan klaar. Bijna 600 pagina’s hypocrisie opgetekend door Frédéric Martel. Een ander nest. Vol mannen die een voorkeur voor de herenliefde combineren met een al even sterke hang naar homohaat. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk.

Ik kan niet wachten.


Poster van het Township Aids Project, Soweto
Poster van het Township Aids Project, Soweto

Vrijdagmiddag bezocht ik Diasporic Self-, de nieuwe expositie bij Framer Framed in Amsterdam. Een onderdeel, samengesteld door Anne Krul, is getiteld Black Queer Lifesigns. De poster hierboven maakt er deel van uit. Zo kom je nog eens iemand tegen: rechtsboven Simon Nkoli, die voor het Township Aids Project werkte en de poster uitbracht. Naast hem zit John. Onder Simon zit Peter, die hem tot zijn dood meehielp te verzorgen. Wat een moedig en vrolijk beeld, zo anders dan de meelijwekkende plaatjes waarmee nogal wat goede doelen hun campagnes kracht bijzetten.


Het Einde | Lucia Raadschelders (1954 – 2018)

Lucia Raadschelders
Lucia Raadschelders

Zelf noemde ze haar rol in de strijd tegen apartheid ‘ondersteunend’, maar Lucia Raadschelders was een cruciale schakel tussen de gevangen zittende Nelson Mandela en de ANC-leiding in ballingschap.

Lees mijn In Memoriam van Lucia Raadschelders in De Groene Amsterdammer hier https://www.groene.nl/artikel/lucia-raadschelders-1954-18-november-2018