Ongeveer een jaar terug werd bij een airbnb in de Amsterdamse Kinkerbuurt een Zuid-Afrikaanse studente van de trap geduwd. Ze maakte deel uit van het team van Zanele Muholi van wier werk de avond ervoor in het Stedelijk Museum een expositie opende. De koude rillingen lopen me nog over de rug als ik de beelden in herinnering roep die van de val werden gemaakt. Een ‘rude awakening’ na die uitbundige opening in het museum die we met vele honderden bijwoonden. Zanele bezong er Amsterdam als haar ‘tweede thuis.’
In een column in NRC-Handelsblad (23 en 24 juni 2018) schampert Auke Kok over het voorval. De duw die de vriend van de eigenaar van het appartement uitdeelde, wordt vergoeilijkt met: ‘Als ik me goed heb laten voorlichten, maakten de Zuid-Afrikanen er een kolerebende van in Oud-West.’ Ik denk dat Kok zich niet goed heeft laten voorlichten maar ook in het geval van een kolerebende past zijn frase in de categorie ‘had je maar geen minirok moeten aantrekken.’
De verdachte wordt in Kok’s column als links neergezet omdat hij de verkering is van een mevrouw die aan GroenLinks verbonden is. Nogal wat mensen verkneukelden zich vorig jaar over de vermeende politieke kleur van de duwer, maakten zich vrolijk over het feit dat racisme zich ook ter linkerzijde manifesteert om vaak in een adem te ontkennen dat racisme ten grondslag lag aan ‘s mans handelswijze.
Racisme leeft overal. Daar hoef je niet per se rechts voor te zijn.
Kok vermeldt dat de man de Zuid-Afrikaanse stevig beet hield en de volgende ‘fatale woorden’ sprak: ‘Dit is Afrika niet.’ Kok weet wat hij daarmee ‘mogelijk bedoelt’: ‘hier in Europa geldt ‘tijd is tijd’. Dat zal ik in het vervolg de dames en heren van de paspoort controle op Schiphol voorhouden als ze opnieuw de binnenkomst van Afrikaanse vrienden met geldige visa draineren.
De witte man die de vrouw van de trap afduwde, voldeed volgens Kok ‘aan het beeld van racisme en seksisme waar Zanele Muholi haar internationale carrière op heeft gebouwd’.
Mijn indruk is dat Zanele een carrière heeft te danken aan een tomeloze energie en artistiek vernuft. Zij brak overigens door met werk waarin zij het (seksuele) geweld tegen lesbische vrouwen binnen de zwarte gemeenschap aan de kaak stelde.
Wat een misselijk stukje van Auke Kok.