Het is een kwestie van uren voordat we weten wat de uitkomst is van een stemming in het Zuid-Afrikaanse parlement over de negende motie van wantrouwen die is ingediend tegen Jacob Zuma. Dit zijn de moeilijkste momenten. Commentatoren die hun beschouwingen een te sterk enerzijds anderzijds karakter meegeven worden nauwelijks serieus genomen. Het kan vriezen en het kan dooien. De toekomst zal het leren. Weg ermee. Liever gokken we de uitkomst om, zoals Wierd Duk afgelopen zondag met zijn voorspelling dat Nederland met uiteindelijk tien spelers op het veld van Denemarken zou verliezen, af te gaan als een gieter.

Ik vind een voorspelling des te ingewikkelder omdat ik niet weet wat mijn voorkeur heeft. Natuurlijk, elke dag die Zuma langer aan de macht blijft, betekent meer machtsmisbruik, vriendjespolitiek, state capture, intimidatie en Zuid-Afrikaanse Randen die via dubieuze zakenconnecties op banken in Dubai worden geparkeerd. Volgens de laatste berekeningen is inmiddels honderd miljard Rand, oftewel zeven miljard Euro, weggesluisd, onttrokken aan de Zuid-Afrikaanse staatskas, onttrokken aan programma’s die zich A Better Life for All, de slogan waarmee het ANC achtereenvolgende verkiezingen won, ten doel stellen. Als de motie van wantrouwen vandaag geen meerderheid haalt, wordt de levensduur van de destructie opnieuw verlengd. Nu de verwachtingen zo hoog gespannen zijn, zal de dreun van een nederlaag des te harder aankomen bij diegenen die de motie indienden en haar steunden: de veteranen van het ANC, de mannen en vrouwen van Mandela’s generatie, de mensen die alle hoop op herstel hadden verloren, de vakbeweging, de communistische partij, de activisten van de beweging die de vorige president dwongen aidsremmers vrij te geven, de krakers in de gegentrificeerde wijken van Kaapstad, de ANC parlementsleden die voor de motie stemden, de ANC parlementsleden die zich gedwongen voelden ertegen te stemmen.

Als ik dit stukje optik, gonst het van de geruchten. 38 leden van de ANC fractie gaan voor de motie stemmen, 4 neigen ertoe, nog pakweg 15 stemmen nodig.

Maar stel dat de motie wordt aangenomen. Hoe reageert Zuma? Terwijl zijn machtsimperium in de afgelopen maanden zienderogen afbrak, is de greep op de inlichtingendiensten, de politie en het leger onverminderd. Vrienden betogen dat vicepresident Ramaphosa de schuld zal krijgen van Zuma’s val. Zijn kansen om in december door een ANC-congres te worden gekozen als opvolger van Zuma lijken dan verkeken. De kans dat Nkosazana Dlamini-Zuma – op de Zuid-Afrikaanse televisie gisteren abusievelijk ondertiteld als Nkosazana mini-Zuma – wint neemt dan toe. Dat betekent: geen herstel, geen omarming van de idealen waarvoor het ANC werd opgericht, geen vervolging van een man die als omgekeerde Robin Hood van de armen stal om zichzelf en zijn familie te verrijken.

Of zal juist die nederlaag van de progressieve democraten de deur openzetten naar een ingrijpende reformatie van het Zuid-Afrikaanse politieke landschap, met de vorming van een nieuwe beweging die meehelpt om bij de algemene verkiezingen in 2019 het ANC uit de macht te tikken.

Als er dan nog verkiezingen zijn, hoor ik cynici zeggen.

Ingewikkeld. Ik waag mij aan de lafste voorspelling die ik ooit aan het papier toevertrouwde: dat de motie van wantrouwen wordt aangenomen is onwaarschijnlijk, maar niet onmogelijk. De toekomst zal enz.