Category Archives: blog

Key players in the underground resistance against apartheid today branded as ‘enemies of the state’

ivan pillay
(Picture: Ivan Pillay)
(Dutch translation of this article below)
On Saturday (26 February, 2016), Dutch TV broadcast a remake of a 2010 documentary on the Dutch involvement in the release of Nelson Mandela. The film portrayed Dutch Anti Apartheid Movement chair Conny Braam and her contribution to Operation Vula. This underground ANC operation was aimed primarily at smuggling exiled leaders of the movement into the country. Because of the strong growth of the domestic protest against apartheid in those years -the mid- to late eighties-, the ANC wanted to provide more leadership and coordination was established between the democratic movement, the leadership in exile and Nelson Mandela in prison. The plan was to prepare the opposition for democratic change, which could follow the increasing erosion of the power base of the white regime.
Continue reading



Mijn Zuid-Afrika Huis

Nicholas Hlobo, de African Mama’s Graceland en mijn Zuid-Afrika huis.

Inmiddels woon ik alweer vijf jaar in Nederland. Even abrupt als bij mijn ‘emigratie’ naar Johannesburg in 1993 besloot ik achttien jaar later om weer mijn koffers te pakken en van standplaats te wisselen. Redenen genoeg en niet één had met Zuid-Afrika te maken. Op vragen naar het waarom relativeerde ik mijn terugkeer met de mededeling dat er louter sprake was van een fysieke beweging. Wat maakte het in een tijd van globalisering en overspannen mobiliteit nog uit waar je woonde? Bovendien was er in de bijna twee decennia dat ik in het beloofde land woonde zoveel weefsel gegroeid dat losmaken onbegonnen werk was. Zuid-Afrika woonde inmiddels in mij. Continue reading


Waarom ik twijfel aan het nieuwe Pistorius-vonnis

Oscar Pistorius
Oscar Pistorius

Er zijn weinig kwesties waarin ik zo vaak van mening ben veranderd dan die rond Oscar Pistorius. De schietpartij die zijn vriendin Reeva Steenkamp het leven kostte, voltrok zich toen ik in Zuid-Afrika was. Dagenlang beheerste het drama de voorpagina’s, de nieuwsrubrieken op radio en televisie, social media. Trouwe fans van de blade runner stemden al snel in met zijn lezing: uit angst voor een insluiper die zich in de badkamer verschanst had, loste hij vier schoten. Ze toonden geen enkele twijfel, Zuid-Afrika was levensgevaarlijk, zelfs binnen de muren van een gated community. Op de vraag of op inbraak standrechtelijke executie stond, volgden doorgaans onnozele blikken. Dat sprak toch voor zich?

Continue reading



Oorlog

Amsterdam jaren tachtig
Amsterdam jaren tachtig

In april 1980 had ik een muzikant te gast die met zijn punkband zou deelnemen aan een festival dat ik meehielp te organiseren. Nadat we de afspraken voor het optreden hadden doorgenomen, raakten we in gesprek over wat in die dagen de gemoederen nogal bezighield, kroningsdag. De muzikant woonde in een kraakpand in Utrecht en was de idealen van zijn beweging volledig toegewijd. Het vuur spatte van zijn woorden over huisjesmelkers, speculanten en een repressieve overheid. “We zijn in oorlog, Bart.”

Continue reading


Jachtseizoen

In goed gezelschap
In goed gezelschap

Hij hangt pontificaal boven zijn bed. Hardharige vacht, glinsterende ogen, een bescheiden gewei. Telkens als hij het liefdesspel bedrijft, kijkt Mwangi er even naar. Schalkse genoegdoening na jarenlang getreiter. Soms erger.

Zijn vrienden noemen hem gekscherend een trophy hunter. Dankzij hem is de laatste zondebok die in het gebied werd gesignaleerd met pijl en boog geofferd op de eeuwige jachtvelden. Jarenlang regende het verwijten. De droogte, ebola, sprinkhanenlagen – allemaal Mwangis schuld, hún schuld. De homo’s hebben het gedaan!
Nu was het stil.

Even later stond het Keniaanse hooggerechtshof de LHBT gemeenschap toe om zich te organiseren. Een bekende schrijver kwam uit de kast. Bij de buren in Oeganda liep een campuskerk van een Anglicaanse haatzaaier leeg. In Mozambique, drie landen verderop, verklaarde het parlement homoseksualiteit legaal. In Zuid-Afrika werd alweer een homohuwelijk ingezegend. En toen Obama in Mwangis land neerdaalde, brak hij er een lans voor gelijke rechten. President Kenyatta pruttelde nog wat tegen, in zijn land golden ‘andere normen en waarden’. En zijn adjunct verklaarde met een stalen gezicht dat ‘het’ in Afrika niet bestond. De mensen haalden hun schouders op.

Toen hij ’s avonds in bed stapte, gaf de zondebok hem een knipoog en fluisterde: ‘Je moet wel weten dat ik niet de enige ben. Straks duikt er elders vast weer een op’.

Die gaat er dan ook wel aan, dacht Mwangi en kuste zijn vriend welterusten. Het jachtseizoen was geopend.

(Deze column verscheen eerder in OneWorld magazine)



Terug naar Amsterdam

 

Omslag 'Zingende Pijnbomen', linksboven Uncle David Forbes, foto Kadir van Lohuizen
Omslag ‘Zingende Pijnbomen’, linksboven Uncle David Forbes, foto Kadir van Lohuizen

Een mooi stuk van Andrea Dijkstra in Het Parool van 3 oktober 2015 voerde me terug naar Amsterdam, Zuid-Afrika. In 1996 schreef ik een kroniek over dit dorp aan de grens van Swaziland. Zingende Pijnbomen, een kroniek van Amsterdam, Zuid-Afrika verscheen bij Uitgeverij Jan Mets en is vast nog wel in de ramsj verkrijgbaar.

Continue reading


Boekpresentatie

cover Het is zover: de boekpresentatie van ‘Homoseksualiteit in Afrika – Een gevaarlijke liefde!’

Datum: dinsdag 3 november 2015, 17.00 uur

Locatie: bij Framer Framed in de galerie van de Tolhuistuin, Buiksloterweg 5C, 1031 CC Amsterdam (achter het Centraal Station met de pont naar de overkant en naar links lopen; automobilisten kunnen parkeren achter Filmmuseum Eye).

Een journalistiek verslag van een adembenemende, en vaak heftige, strijd voor gelijkwaardigheid. Een verhaal van actie en reactie, gas en tegengas, van schuivende panelen op een snel veranderend continent. Hoe zit het echt? Waar komt de afkeer van homoseksualiteit vandaan? Welke rol spelen religieuze fundamentalisten? Helpt westerse bemoeienis of juist niet? Is Afrika anders of is Afrika ook zo?

Dit boek gaat over veel meer dan rechten voor homoseksuelen. Het gaat vooral over vrijheid en laat zien hoe er uit naam van een geïmporteerde christelijke God en mythologische volkscultuur met begrippen als identiteit en traditie wordt gesjoemeld. Luirink en Maurick leggen de Angst bloot. Niet alleen in Afrika maar bij allen die bang zijn voor de vele veranderingen die de onvermijdelijke mondialisering op ons loslaat. Dit verslag van Afrika’s nieuwe bevrijdingsstrijd is dan ook een spiegelboek en een must voor alle lezers die de geest lenig willen houden” (Adriaan van Dis).

Wilt u erbij zijn? Stuur dan een mail naar bart@zammagazine.com en zet ‘boekpresentatie’ in de onderwerp-lijn.