Gisteren woonde ik in Amsterdam de negentiende BKB Lezing bij, uitgesproken door de Zuid-Afrikaanse oppositieleider Mmusi Maimane. Hij is sinds enkele jaren de fractievoorzitter van de Democratische Alliantie, een fusie van de vroegere Democratische Partij en de Nationale Partij, die tijdens het gehele apartheidstijdperk aan de macht was.
De wekelijkse column van Martin Sommer in de opiniebijlage van de Volkskrant heeft dit keer de slavernij tot onderwerp. Aanleiding: het omver halen van racistische standbeelden. Kop boven de column: ‘Verslaafd aan slavernij.’ Onderkop: ‘In het debat over slavernij is overdrijving keukenmeester.’ Helder.
Op zaterdag 9 september a.s. houd ik voorafgaand aan de vertoning van Jean van de Velde’s prachtige film over de Zuid-Afrikaanse advocaat, communist en boereseun Bram Fischer een lezing, Zuid-Afrika, jaren zestig, de droom van een non-raciale toekomst, de apartheidspolitiek en een opkomende internationale solidariteitsbeweging met de strijd tegen een onmenselijk systeem.
Locatie: Filmhuis Purmerend. Aanvang: 20.00 uur. Meer informatie en reserveren hier http://www.purmerendleeft.nl/inleiding-spannende-film-advocaat-nelson-mandela-filmhuis-purmerend/
Daar keek ik van op. Karl Marx als oorlogscorrespondent verbonden aan een Nederlandse krant in Zuid-Afrika bij de Krimoorlog van 1853. Het staat vermeld als een a propos in ‘God, Spies & Lies’, de in 2015 gepubliceerde zoektocht van de journalist John Matisonn naar de historische voetsporen die mede de toekomst van zijn land bepalen.
Het is een kwestie van uren voordat we weten wat de uitkomst is van een stemming in het Zuid-Afrikaanse parlement over de negende motie van wantrouwen die is ingediend tegen Jacob Zuma. Dit zijn de moeilijkste momenten. Commentatoren die hun beschouwingen een te sterk enerzijds anderzijds karakter meegeven worden nauwelijks serieus genomen. Het kan vriezen en het kan dooien. De toekomst zal het leren. Weg ermee. Liever gokken we de uitkomst om, zoals Wierd Duk afgelopen zondag met zijn voorspelling dat Nederland met uiteindelijk tien spelers op het veld van Denemarken zou verliezen, af te gaan als een gieter.
Afgelopen zaterdag is Jan Mets in zijn slaap overleden. Zo is er abrupt een einde gekomen aan een markant leven. Hij maakte naam als uitgever van een klein maar belangwekkend fonds dat jarenlang concipieerde op de begane grond van de redactieburelen van De Groene Amsterdammer tegenover de Nederlandse Bank.
Kan Nelson Mandela bij het oud vuil? Achterhaald, zijn houdbaarheidsdatum ver voorbij? Het klinkt een beetje als een retorische vraag waarop het antwoord vanzelfsprekend nee luidt. Maar voor een groeiend aantal mensen ligt dat antwoord niet langer voor de hand.
En nu dit weer. De Zuid-Afrikaanse Public Protector, zeg maar ombudsvrouw, Busisiwe Mkhwebane wil dat de Reservebank in haar land zich niet meer bezig houdt met de uitvoering van het monetaire beleid en het beteugelen van de inflatie. De bank moet zich volgens Mkhwebane, die vorig jaar de voortreffelijke Thuli Madonsela opvolgde, toeleggen op het ‘sociaal economische welzijn’ van de Zuid-Afrikanen. Dat advies, zo staat wel vast, is ongrondwettelijk. En, o ironie, juist het ontnemen van deze bevoegdheden zou vooral ten koste gaan van het sociaal-economische welzijn van de allerarmsten in het land.
Op 9 juni beginnen de Spannende Boeken Weken. Daarvoor komt de internationaal veel geprezen thrillerauteur Deon Meyer naar Nederland. Op zaterdag 17 juni mag ik hem in Bemmel, nabij Arnhem, interviewen over zijn nieuwste boek ‘Koorts’. In deze ruim 500 pagina’s tellende page-turner verkent Meyer de grenzen van zijn literaire kunnen. Het resultaat is adembenemend.
Wat bracht Meyer tot zijn schrijverscarriere? Hoe ontwikkelt hij de altijd vernuftige intriges? Waarom slaat hij in ‘Koorts’ een andere weg in? Wat vertellen zijn verhalen over Zuid-Afrika nu? Al zoveel vragen op kladjes en in de kantlijn. Nog flink doorlezen tot het gesprek.
Meer informatie – tijd, locatie, prijs – vindt je op http://www.boekhandelpolman.nl/kunst.asp
Meyer is tevens de auteur van het geschenk dat tijdens de weken aan kopers wordt uitgereikt: ‘De vrouw in de blauwe mantel.’ Tijdens de bijeenkomst op 17 juni signeert de schrijver en leest hij (in het Afrikaans) voor uit ‘Koorts.’ De voertaal van het gesprek is Engels.
Zes weken later en ik kijk opnieuw naar ‘Goede Hoop’, over de relatie van Nederland met Zuid-Afrika. Het is een dag voor de expositie in het Rijksmuseum sluit. Inmiddels zijn er meer dan honderdduizend bezoekers langs de beelden, de vitrines en objecten getrokken en werd een lawine van commentaar op deze reconstructie van een getroebleerde geschiedenis uitgestort.
Continue reading