Mijn woorden, uitgesproken bij het begin van de Vrijheidsmaaltijd op 5 mei in de Kromhoutwerf, Amsterdam.
Op 27 april 1994 was het in Johannesburg, waar ik toen net een jaar woonde, 5 mei. Dat klinkt eigenaardig. Wat ik wil zeggen: 27 april is de Zuid-Afrikaanse Bevrijdingsdag.
Ik woonde destijds net een jaar in een wijk nabij het centrum van die stad. Hoewel de officiële uitslag van de eerste democratische verkiezingen pas 10 dagen later vaststond, was duidelijk dat Mandela met zijn ANC zouden winnen. Er was een einde gekomen aan een systeem van wettelijk racisme, van dwangarbeid, tienduizenden politieke gevangenen, gemuilkorfde media, grenzeloze uitbuiting, diepe vernedering, eenzame opsluiting, de doodstraf, krankzinnige bepalingen die zwarte mensen tot minderwaardige wezens verklaarden, met alle gevolgen van dien.